Dlaczego Czechosłowacja się rozpadła? Czechosłowacja - historia i dziedzictwo [FILM DOKUMENTALNY]

Published 2023-10-26
Prezentujemy film dokumentalny "To se nevrátí. Czechosłowacja. Przyjaźń po rozwodzie”.

Tematem tego filmu jest Czechosłowacja, historia tego nieistniejącego państwa i sposób w jaki się rozpadła. Rozpad Czechosłowacji, który nastąpił 30 lat temu był ważnym wydarzeniem regionu. Jednak wciąż dla wielu niezrozumiałym. Czechosłowacja, rozpad kraju i to co po nim nastąpiło omówiliśmy z ekspertami oraz świadkami historii, zarówno z Czech, jak i ze Słowacji.

Instagram OSW: instagram.com/osw_pl (link bezpośredni czasem nie działa, w Instagramie można znaleźć nas wpisując osw_pl)
Podcast OSW: open.spotify.com/show/4rlctzUjrEtXKZM8Hd8gwO?si=fe…
Anglojęzyczny kanał OSW: youtube.com/@centreforeasternstudies
Strona OSW z analizami i obszernymi tekstami: www.osw.waw.pl

All Comments (21)
  • Dla tych z Państwa, którzy obejrzeli wersję opublikowaną około godziny 18: w tamtej wersji był drobny błąd o charakterze przejęzyczenia. W jednym momencie padło „Austriacy” zamiast ”Słowacy”. Z troski o jakość materiału zdecydowaliśmy się na ponowne opublikowanie poprawionej wersji. Jeżeli podobał się Państwu tamten materiał, prosimy o łapkę w górę pod tym filmem, żeby wynagrodzić algorytmowi to drobne zamieszanie. Z góry dziękujemy!
  • Jestem pod wrażeniem znajomości polskiego wśród czeskich i słowackich naukowców!
  • @patrycjagren9255
    OSW stanęliście Państwo na wysokości zadania. Bardzo podobała mi się ta „wielogłosowość” świadków historii oraz zdjęcia archiwalne. Stokrotne dzięki. 🎬⭐️⭐️⭐️
  • @vladoba100
    Ciekawy pogląd z zewnątrz. Dziękuję za niego. Pozdrowienia od Čechoslováka z Prahy ❤
  • @wacawcyganik3091
    Słowacy mają język podobny do czeskiego a mentalność bliższą do nas Polaków. Mieszkamy niedaleko granicy słowackiej i mamy Słowackich Przyjaciół.
  • @ziklo8958
    Ďakujem za video niektoré detaily rozdelenia Československa som ani ja nevedel :)
  • @DeeMstudio
    Ciekawy materiał, dla mnie mający dodatkowe znaczenie, bowiem całe lata 90-te mieszkałem w Pradze i mocno zżyłem się z tym miastem, ludźmi. Zresztą mówię biegle po czesku i wówczas wydawało mi się nawet, że zostanę tam na stałe. Jako bardzo młody człowiek byłem świadkiem Aksamitnej rewolucji w 1989 roku, a potem stopniowego dochodzenia do podziału państwa na dwa niezależne kraje. Moje spojrzenie jest oczywiście zbieżne z tym, jak to postrzegali Czesi. W dużym skrócie powiedziałbym, że po przemianach ustrojowych zaczęto głośniej mówić o tym, co w czasach socjalizmu było przemilczane. Czesi uważali, że Słowacy mieli specjalne warunki, bowiem to Czechy w większym stopniu składały się na dochód narodowy, a dzielony był po równo. Słowaków było dwukrotnie mniej, a stosowano politykę parytetów. Aż do rozdziału państwa na przykład w państwowej telewizji pilnowano, by programy był pół na pół po czesku i słowacku. Na przykład dziennik był raz w tym, a następnego dnia w drugim języku. I potwierdzam to, co usłyszałem w tym dokumencie, Czesi nie cieszyli się z powodu podziału państwa na dwa. Oni raczej odczuli rodzaj ulgi, że Słowacy tyle marudzili, sprawiali problemy, to teraz mamy z nimi spokój. Panowało też dość powszechne przekonanie, że Słowacja nie poradzi sobie gospodarczo i szybko popadnie w ubóstwo. Pamiętam też liczne dowcipy, powtarzane nawet w telewizji przez popularnych aktorów, że cieszy ich powstanie Słowacji, bo wreszcie mają jakąś zagranicę, w której dogadają się po czesku. Z dodatkiem, że oczywiście zanim nie zacznie się tam mówić po węgiersku. Często też wyrażano się lekceważąco o słowackich wyrobach, pamiętam serwisanta, który z przekąsem stwierdził, że nie naprawi mi telefonu, bo to słowackie g... Ale to były odosobnione przypadki, generalnie przeważała obojętność, chcieli iść na swoje, to poszli, a my sobie bez nich lepiej poradzimy. Były też problemy formalne, znałem przypadek Czecha, który urodził się przed wojną na Słowacji, bo akurat tam wysłano do pracy jego ojca. I przy podziale państwa dostał automatycznie... obywatelstwo słowackie, co potem musiał, nie bez problemów, odkręcać. Generalnie jednak był to wyjątkowo pokojowy proces, ale na to też złożyły się, tak myślę, pewne specyficznie czeskie cechy narodowe.
  • Bardzo lubię jeździć do Czech i Słowacji. Mam tam wielu znajomych, z obu narodów. I bardzo dobrze się dogadujemy. Lubię knedliki i Kofolę😁
  • Pamiętam to dokładnie. Bylem wtedy mlodym chlopakiem zafascynowanym natami. Lubilem jezdzic na nartach w okolicy Jablunkova. Jezdzilem pociagiem miedzy Czeskim Cieszynem a Żyliną. Po tamtej stronie było szybciej bo jest przełęcz w Mostach u Jablunkova. Po rozpadzie pociagi jeździły normalnie. Nie było kontroli na granicy. Weszli celnicy i się przejechali do następnej stacji. Przeszli wzdłuż wagonow i nawet się nie rozgladali po twarzach. Bylem troche spanikowany. No bo wagon prawie pusty a ja jedyny z tobolami i nartami. Myślałem ze zaraz mnie będą przeszukiwać. Ale nic takiego nie było. Potem po roku czy dwoch była już kontrola na granicy. Pociag się zatrzymywal w Mostach U Jablunkova. Nic się nie działo. Nie trzeba było wychodzić. Potem już jezdzilem na Słowację bo się nauczyłem lepiej jeździć na nartach. A ostatnio tylko w Polsce. A od jakiegos czasu Słowacy przyjeżdżają szusować do nas. W restauracjach słychać - "mozeme platit w eurach?" Dzisiaj już nie mam powodu jechać tam, bo w Polsce mamy nawet termalne źródła. Piwo nie gorsze a nawet tansze. Ale sentyment do tych miejsc zostanie na zawsze. Martinskie Hole, Jasna, Zuberec, Drienica i wiele innych.
  • @bartoszbojko5787
    OSW powinno publikowac rowniez codzienny taki program o swiecie w TVP . Material genialny.
  • @jensongirl
    Bardzo ciekawy odcinek! Dziękuję! Jestem bardzo miło zaskoczona znajomością polskiego wśród gości tego odcinka.
  • @martuskarogowska
    Bardzo ciekawa historia Czechoslowacji. Widze teraz, jak malo wiedzialam o naszych sasiadach.
  • @DziarskieChwaty
    Niezwykle ciekawy materiał publicystyczny, jeden z najlepszych, jakie widziałem w ostatnich miesiącach w polskojęzycznym YT.
  • @lahlanenvin8563
    Świetna opowieść 👍 Nie miałem pojęcia o tej części historii naszych sąsiadów. Dziękuję.
  • @PrzemekM25
    Witam, myślę, że mogę równiez coś napisać z racji tego iż część mojej rodziny od strony mamy to Czesi. Mam w Czechach, głównie na czeskim śląsku kuzynów i kuzynki, często tam bywałem jak byłem młodszy na wakacje i nie tylko. Od najmłodszych lat bardzo lubiłem ten kraj, kiedyś patrzyłem na to oczami dziecka, ale z czasem zrozumiałem co w nim jest innego, fajnego. Zawsze widziałem, Czechy jako kraj bardziej poukładany, bardziej czysty. Nie widziałem nigdy jakiegoś przepychu, chęci przechwalania się nad rodziną, sąsiadami. Domy zawsze były zadbane, ale nie było przepychu, dokładnie też tak było i jest w mojej rodzinie. Czesi zawsze robili swojej, nigdy się nie wychylali przed szereg, nie machali szabelką po prostu są pragmatyczni, wiedzą jak się ułozyć, żeby to im jako ogółowi było dobrze. Uwielbiam i spokój i specyficzne poczucie humoru. Jadę tam zawsze z przyjemnością, dziękuje za ten film.
  • @maxo1124
    kiedys bylem w Krnowie i w Koszycach gdy byly Czechoslowacja, oba miasta byly piekne , fajni ludzie i swietne piwo (no i oczywiscie piekne dziewczyny)
  • Proponuję 2 tematy na odcinki tego typu. 1. Dlaczego rozpadł się ZSRR. 2. Dlaczego rozpadła się Jugosławia.
  • Ciężko jest się dogadać sąsiadom, ale to był dobry ruch. Dzisiaj promuje sie państwa narodowe. Bez wątpienia słusznie, ale takie kraiki po 5-10 mln ludzi mają jednak mało do powiedzenia we współczesnym świecie. Zbudowanie struktury - szanującej wzajemne odrębności, ale działającej dla wspólnego dobra jest tudne, ale ma głęboki sens. Międzymorze - potencjał prawie 150 mln obywateli - większy niż rosja i o 2 x większym PKB - jest o co walczyć. Przyjazna, pokojowa współpraca pokona każdą tyranię.
  • @przemo105
    Świetny materiał. Warto wiedzieć i rozumieć jak wyglada sytuacja u naszych sąsiadów.
  • @Wiciu2363
    Świetny odcinek! Bardzo ciekawy temat. Bardzo się cieszę, że wasz kanał się rozwija :)